انواع دستگاه چاپ و بررسی قابلیت‌ها و کاربردهای این دستگاه‌ها

انواع دستگاه چاپ امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرند که هرکدام قابلیت‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند و با قیمت‌های متفاوتی نیز در بازار عرضه می‌شوند. این دستگاه‌ها چاپخانه‌داران را در انجام کارهای مختلف و متنوع و خلاقانه کمک می‌کنند. در اینجا قصد داریم به توضیح و بررسی کوتاهی در مورد انواع دستگاه چاپ اشاره‌کنیم اما پیش از آن توضیح مختصری در مورد اینکه چاپ چیست و چاپخانه چه کارهایی انجام می‌دهد ارائه می‌کنیم:

تعریف چاپ و چاپخانه

فرایندی که در طی آن می‌توانیم طرح , متن یا اثری را روی یک سطح ایجاد کرده و تکثیر نماییم چاپ می‌گوییم. سطح موردنظر ما می‌تواند کاغذ , مقوا , پلاستیک , سلفون, چوب , چرم یا هر چیز دیگری باشد. کلمه چاپ یا چهاپ را برگرفته از کلمه چاو می‌دانند که در زبان مغولی به معنی فشردن سطحی بر سطح دیگر است. کلمات مترادفی که برای چاپ در نظر گرفته‌شده است شامل باسمه،طبع، و تافت می‌باشد.
به صنعت تکثیر نقش و صورت‌های دوبعدی همچون ارقام،حروف، خط‌ها، تصویرها، و… توسط ایجاد این نقوش روی کاغذ , مقوا , پارچه یا هر ماده دیگر با یا بدون تصویر عمل چاپ گفته می‌شود. امروزه تکنیک‌های چاپ پیشرفت شایانی داشته است و عملیات چاپ را می‌توان روی سطوح متعدد و متنوعی همچون مواد پارچه‌ای، نایلونی، سلولزی، فلزی، مواد شیمیایی،چرمی، شیشه‌هایی با اشکال صاف یا ناهموار، محدب یا مقعر و …انجام داد.

چاپخانه نیز در لغت به معنای محلی برای چاپ است و در واقع کارگاه یا موسسه‌ای محسوب می‌شود که در آن کارهای چاپی روی کاغذ و دیگر اشیا توسط انواع دستگاه چاپ صورت می‌گیرد. از مهم‌ترین مواردی که در چاپخانه تولید می‌شود می‌توان به چاپ کتاب , چاپ نشریات و مانند آن اشاره نمود.

تاریخچه دستگاه چاپ

اگر بخواهیم به‌صورت دقیق بیان کنیم باید بگوییم که تاریخچه دستگاه چاپ در جهان به هزاران سال پیش و زمانی که چاپ روی خشک و گل انجام می‌شد برمی‌گردد. اما اولین دستگاه چاپ با جوهر توسط گوتنبرگ اختراع شد که قابلیت چاپ تصویر و متن را داشت. یوهانس گوتنبرگ را به‌عنوان مخترع دستگاه چاپ و پرچم‌دار صنعت چاپ در اروپا می‌دانند که برای اولین بار یک دستگاه مکانیزه برای انجام روش‌های چاپ باسمه‌ای و استفاده از حروف چاپی ارائه نمود. درواقع روشی که در این دستگاه به کار گرفته شده قرن‌ها پیش توسط چینی‌ها مورداستفاده بود که گوتنبرگ آن‌ها را در قالب یک ماشین چاپ کاربردی نمود. چاپ سنگی یا لیتوگرافی نیز توسط یک نمایشنامه‌نویس آلمانی به نام آلوئیس زنه فلدر در سال ۱۷۹۶ میلادی یعنی 300 سال پس از اختراع دستگاه چاپ توسط گوتنبرگ اختراع شد.

از مهم‌ترین مزایای این روش چاپ کاهش قابل‌توجه هزینه‌های چاپ و رواج صنعت چاپ در جهان بود. در این زمان انواع دستگاه چاپ دچار تغییر و تحولات اساسی گردید. پس‌ازآن دستگاه چاپ مضاعف سیلندری اختراع شد که قابلیت چاپ دو رو را داشت. پس‌ازآن ماشین چاپ با کاغذ رول طراحی و ساخته شد. در سال ۱۹۱۲ کاسپار هرمان توانست ماشین چاپ پشت‌ورو زن ‌افست را طراحی کرده و بسازد. انواع دستگاه چاپ پدالی از مدل ماشین‌های مسطح اولیه است که با فشار روی پدال پایی کار می‌کرد. در این دستگاه تغذیه کاغذ به‌صورت تک‌برگی بود و با دست انجام می‌شد از این دستگاه برای چاپ در تیراژهای پایین استفاده می‌شد. اولین روزنامه تایمز در ۱۸۱۴ توسط دستگاهی به چاپ رسید که سیلندر آن با فشار بخار کار می‌کرد.

تاریخچه انواع دستگاه چاپ در ایران

تاریخچه انواع دستگاه چاپ در ایران نیز با ورود وسایل تیبوگرافی یا چاپ حروفی در سال ۱۲۳۳ توسط شخصی به نام زین‌العابدین تبریزی آغاز گردید و پس‌ازآن در اوایل سال ۱۲۳۵ه.ق دومین دستگاه چاپ توسط میرزا صالح شیرازی وارد ایران شد. میرزا جعفر تبریزی نیز در سال ۱۲۴۰ه.ق، دستگاه چاپ سنگی را از مسکو به ایران آورد و یک چاپخانه سنگی در ایران راه‌اندازی نمود. امروزه انواع دستگاه چاپ افست و چاپ دیجیتال در بازار وجود دارند که هرکدام نیز انواع مختلفی دارند اما برای یک چاپ با کیفیت تنها به دستگاه چاپ نیاز نیست بلکه انواع ماشین‌آلات و دستگاه‌های دیگر موردنیاز است که شامل دستگاه‌های برش کاغذ و دستگاه‌های موردنیاز پس از انجام مراحل چاپ می‌باشد.

انواع دستگاه چاپ امروزی

امروزه دستگاه‌های متعددی برای چاپ مورداستفاده قرار می‌گیرد.
در اینجا به انواع مختلف ماشین چاپ اشاره می‌کنیم:

انواع دستگاه چاپ افست

متداول‌ترین روش چاپی است که می‌تواند روی کاغذ باکیفیت و در تیراژهای نسبتاً بالا انجام شود. این روش را برای تیراژهای پایین‌تر نیز می‌توان به کار برد اما از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است که برای چاپ در تیراژ پایین از روش‌های چاپ اسکرین و دیجیتال استفاده کنیم. ازآنجاکه در این روش برجستگی یا فرورفتگی در رابط یا زینک دیده نمی‌شود به آن چاپ مسطح نیز گفته می‌شود.

انواع دستگاه چاپ هلیوگراور

این نوع دستگاه‌ها دارای سیلندر هستند
و برای چاپ در تیراژ میلیونی کاربرد دارند.
در چاپ افست برای تیراژهای بالا باید زینک های متعدد تهیه کرد.

انواع دستگاه چاپ فلکسو

در این روش از کلیشه‌های فتو پلیمر یا لاستیکی انعطاف‌پذیر استفاده می‌شود
به همین دلیل به آن فلکسو گفته می‌شود.
از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع دستگاه‌ها می‌توان به:

  • سرعت‌بالا
  • چاپ به شکل رول بر روی مواد متنوع ازجمله نایلون و متالایز
  • چاپ در تیراژهای بالا
  • هزینه کم

اشاره کرد.
در این روش چاپ برجسته کلیشه لاستیکی مستقیماً با لفاف موردنظر در تماس می‌باشد.

انواع دستگاه چاپ سیلک اسکرین

این روش از پرکاربردترین روش‌های چاپی محسوب می‌شود.
کمتر متریالی را می‌توان یافت که چاپ سیلک اسکرین به‌صورت دستی یا ماشینی روی آن امکان‌پذیر نباشد. در این روش مرکب قابل‌استفاده تنوع بالایی دارد ازاین‌رو می‌توان آن را روی متریال‎های متعدد و متنوعی چاپ نمود. از دیگر ویژگی‌های انواع دستگاه چاپ سیلک اسکرین می‌توان به امکان چاپ روی سطوح:

• صاف
• گرد
• بی‌نظم
و … اشاره نمود.

انواع دستگاه چاپ تامپو

این نوع روش جزء چاپ‌های گود به شمار می‌رود.
از مشخصه مهم این روش امکان چاپ روی مواد مختلف ازنظر جنس و شکل هندسی می‌باشد با این روش می‌توان روی انواع سطوح صاف، منحنی، گرد ، محدب و حتی کره عمل چاپ را انجام داد. در این روش از یک واسط لاستیکی از جنس سیلیکون که به آن تامپون گفته می‌شود استفاده می‌گردد.

انواع دستگاه چاپ افست روی فلز

این روش همان‌طور که گفته شد یکی از باکیفیت‌ترین سیستم‌های چاپ محسوب می‌شود و آن را روی متریال‎های متنوع غیر از کاغذ و مقوا نیز می‌توان چاپ کرد. چاپ روی قوطی‌های رب گوجه‌فرنگی، تن ماهی، آب‌میوه‌های مختلف، قوطی‌های رنگ و … معمولاً به شیوه چاپ افست انجام شده است.

انواع دستگاه چاپ مخمل

در روش چاپ مخمل یا فلوک مخمل یا جیر را در پودرهایی در طول و سطح مقطع چسب کاری شده فرومی‌برند. با این روش طراحان و شرکت‌های تبلیغاتی می‌توانند کارهای خلاقانه و زیبایی طراحی نمایند.

انواع دستگاه چاپ لترپرس

چاپ ملخی که از قدیمی‌ترین ماشین‌های چاپ می‌باشد نوعی چاپ لترپرس است.
این نوع ماشین‌ها امروزه کاربرد زیادی ندارند و رو به انقراض می‌باشند
اما هنوز هم می‌توان توسط آن‌ها کارهایی مثل:

چاپ کارت ویزیت
• چاپ سربرگ
• چاپ اعلامیه
• و …
را در تیراژ پایین توسط حروف سربی، کلیشه‌های فلزی و قالب‌های برش انجام داد.

انواع دستگاه چاپ ایچینگ

این روش شامل ایجاد خوردگی در فلز با استفاده از اسید است. که توسط آن طرح، نقش و نوشته‌ها به‌راحتی به روی فلز حک می‌شود و از بین نمی‌رود. ثبت آرم روی دسته شیرآلات به‌گونه‌ای که در اثر تماس , استفاده و رطوبت از بین نرود و پاک نشود.

میانگین امتیازات ۴ از ۵
2 پاسخ
  1. کوتن
    کوتن گفته:

    تو این زمینه بهترین هستین
    لذت بردم
    سایتتون هم خیلی زیباست

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *