بسته بندی لمینت و مهم ترین نکات در ارتباط با این بسته بندی

یکی از انواع روش‌های بسته بندی کالا استفاده از بسته بندی و چاپ جعبه لمینتی می‌باشد. چاپ مهرسام با بهره‌گیری از متخصصین و همچنین تجهیزات به‌روز در زمینه چاپ و بسته‌بندی‌های مدرن و چاپ جعبه مقوایی پاسخگوی نیاز شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی، صنایع و تجهیزات، قطعات صنعتی، لوازم‌خانگی، تأسیسات، صنایع لبنی، خودروسازی، صنایع برق و الکترونیک، کامپیوتر، کارخانه‌های محصولات آرایشی و بهداشتی و … می‌باشد. به همین منظور مقاله‌ای کوتاه در زمینه فرآیند بسته بندی , بسته بندی لمینت و بسته بندی لمینت و مهم ترین نکات در ارتباط ارائه می‌گردد.

در ارتباط تأثیر لمینیشن در بسته بندی و حفظ کیفیت کالاها و تأثیر مستقیم آن بر فروش و رضایت مشتریان و همچنین روش لمینیشن و چاپ افست و آشنایی با ماشین‌آلات چاپ و انواع کارتن‌ها در ادامه به‌طور مفصل صحبت خواهیم کرد.

 بسته بندی لمینت

در بازار رقابتی امروز بسته بندی کالاها نقش به سزایی در بازاریابی و فروش محصولات ایفا می‌نماید به‌طوری‌که فروش کالاها حتی با بالاترین کیفیت بدون بسته بندی مناسب عملاً امکان‌پذیر نمی‌باشد. قاعدتاً در این میان شرکت‌هایی سهم بیشتری از فروش و بازار را نصیب خود می‌کنند که کیفیت بسته بندی کالا را در اولویت کاری و سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده‌اند و از روش‌ها و تکنولوژی‌های روز بسته بندی استفاده می‌نمایند.

یکی از این تکنولوژی‌های نو استفاده از لمینیشن چاپ افست در صنعت بسته بندی است که به آن بسته بندی لمینت گفته می‌شود. به‌طوری‌که امروزه شاهد هستیم شرکت‌های خدمات پس از فروش صنایع خودرو، شرکت‌های لوازم‌خانگی، شرکت‌های تولیدی لوازم بهداشتی جهت کسب سهم بیشتری از بازار به صنعت لمینشن چاپ افست روی کارتن روی آورده‌اند تا کالای موردنظر را با چاپ بهتر به مشتریان ارائه نمایند. همین امر منجر به افزایش فروش و سودآوری آن‌ها گردیده است.

در این مقاله ابتدا تعریفی از بسته بندی لمینت از انواع چاپ جعبه و لمینشن ارائه می‌گردد و سپس روش لمینیشن و چاپ افست در صنایع مفصلاً تشریح می‌گردد و با ماشین‌آلات و دستگاه‌های مورداستفاده در این صنعت آشنا می‌شوید. و سپس به نقش اساسی این نوع بسته بندی جعبه لمینیتی در حفظ کیفیت کالاها و تأثیر این روش در حفظ کالا از مبدأ تا مقصد می‌پردازیم.

تعریف بسته بندی

بسته بندی از دیدگاه‌های مختلف، تعریف متفاوتی دارد ولی به زبان ساده می‌توان آن را مرتب کردن و یک نوع نظم و انضباط نامید. از دیدگاه تولید، بسته بندی خط پایانی زنجیره تولید است و از دیدگاه فروش و بازرگانی بسته بندی هویت یک کالا است. از دیدگاه مشتری، بسته بندی محافظ کالا است.

اهداف بسته بندی

اهدافی برای بسته بندی کردن جعبه وجود دارد که باید این اهداف در پروسه یک بسته بندی باشد تا خروجی کار به خوبی انجام گرد که این اهداف عبارتند از:

• حفاظت : بسته بندی باعث می‌شود که قطعات از نظر کمی و کیفی در معرض آسیب‌دیدگی کمتری قرار گیرند.
•  سهولت : بسته بندی باعث سهولت در شناسایی، نگهداری، جابجایی شمارش، تقسیم‌بندی، راحتی دسترسی در انبار و … می‌شود.
•  شناسایی : یکی از بهترین روش شناساندن کالا به بازار و مردم از طریق بسته بندی مناسب، می‌باشد به‌طوری‌که امروزه به دلیل حساسیت بسته بندی در کشورهای پیشرفته علم مهندسی بسته بندی به‌صورت آکادمیک در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. بسته بندی مناسب کالا یکی از بهترین روش‌های بازاریابی محسوب می‌شود.

آشنایی با استانداردهای مقوا در بازار

تنوع مقوا در بازار ایران بسیار زیاد می‌باشد که عمده‌ترین مقواهای موجود عبارت‌ از هانسول کرده، کارتن سان ترکیه، راکسل اتریش، گروبر آلمان و و سایر کشورها که بهترین نوع مقوا ساخت کشورهای فنلاند و کانادا می‌باشد که چاپ پذیری خیلی خوبی دارند. اخیراً مقواهای هندی هم وارد بازار ایران شده‌اند که تحت لیسانس شرکت‌های فنلاندی است. مقواهای اکراینی هم جزوه مقواهای کم کیفیت محسوب می‌شوند که چاپ پذیری بدی دارند.

ابعاد مقواهای شیت موجود در بازار عبارت‌اند از : ( سانتی‎متر )
120 * 80، 70 * 100، 90 * 60

گراماژ مقواهای موجود در بازار

گرماژ مقواهای موجود در بازار عبارت‌اند از 230 گرمی، 250 گرمی، 280 گرمی، 300 گرمی، 320 گرمی، 350 گرمی، 380 گرمی، 400 گرمی، 420 گرمی، 480 گرمی، 500 گرمی لازم به توضیح است که این ابعاد استاندارد کشورهای اروپایی می‌باشد.

انواع کارتن‌ها و مشخصات آن‌ها

انواع گوناگونی از کارتن ها وجود دارد که از نظر مشخصات با یکدیگر متفاوت هستند که در ادامه به معرفی این کارتن ها همراه با مشخصات آن می‌پردازیم.

1- مقوای توپر

الف: گراماژ پائین 250-320

ب: گراماژ متوسط 350-450

ج: گراماژ بالا 450 بزرگ‌تر

2- کارتن قهوه‌ای

الف: 3 لایه ( دایکاتی – معمولی )

ب: 5 لایه ( دایکاتی – معمولی )

ج: 7 لایه ( دایکاتی – معمولی )

3- کارتن لوکس لمینه

مزایا و معایب انواع کارتن‌ها

از مزای انواع کارتن ها به صورت کلی می‌توان به بازاریابی و فروش، حفظ و نگهداری کالا، کاهش هزینه بسته بندی، مقاومت در برابر ضربه و … اشاره کرد. حال در انواع کارتن ها مزایا و معایب آن نیز فرق می‌کنند.

1. مزایا و معایب کارتن لوکس مقوای توپر

از مزایای آن کیفیت بالای چاپ و تسهیل در امر فروش و بازاریابی است و هزینه بسته بندی پایین آن است. از معایب آن این است که برای قطعات سنگین و نیمه سنگین کاربردی کمتری دارد و مقاومت در برابر ضربه در آن پایین است.

2. مزایا و معایب کارتن قهوه‌ای

این نوع بسته بندی برای قطعات سنگین و نیمه سنگین کاربرد فراوان دارد. هزینه بسته بندی پایین است. مقاومت در برابر ضربه بالاست. از معایب آن، کیفیت چاپ پایین که در امر بازاریابی و فروش بی‌تأثیر است.

3. مزایا و معایب کارتن لوکس لمینه

این نوع بسته بندی لمینت دارای کیفیت چاپ بالا، مقاومت در برابر ضربه بالا، کاربرد در بسته بندی قطعات نیمه سنگین می‌باشد و در بازاریابی و فروش تأثیر مثبت دارد. معایب آن، هزینه بسته بندی بالا و عدم کاربرد در خصوص قطعات سنگین است

بسته بندی لمینت

بسته بندی لمینت یا لمینیشن عبارت است از نصب یک ورق مقوای توپر با چاپ افست بر روی سینگل فیس که منجر به محافظت بیشتر کالا در برابر ضربه، ارزش و . . . می‌گردد و از طرفی کیفیت چاپ در بسته بندی لمینت حفظ می‌شود. به‌عنوان‌مثال این روش بسته بندی لمینت دربسته بندی مانیتور کامپیوتر، جاروبرقی، تلویزیون و لوازم‌خانگی لوکس کاربرد دارد. در این روش ابتدا ورق توپر با چاپ افست و باکیفیت بالا چاپ‌شده و جهت لمینه کردن با سینگل فیس آماده می‌شود.

سپس در پروسه بعدی تولید بسته بندی جعبه لمینیتی ابتدا عملیات لمینه کردن ورق روی سینگل فیس انجام شده و به بخش دایکات ارسال می‌شود و پس از دایکات عملیات لب چسب و پس از چسب کنار، جعبه آماده مصرف می‌شود که در ذیل شرح مختصری از پروسه تولید خواهیم پرداخت.

انواع دستگاه بسته بندی جعبه لمینتی

ماشین‌آلات موردنیاز جهت تهیه کارتن لمینه و بسته بندی لمینت شیتر، ماشین چاپ، دایکات و لیچسب هست که در ادامه به معرفی این دستگاه های بسته بندی لمینت خواهیم پرداخت

1. دستگاه شیتر

در فرایند تولید بسته بندی لمینت این دستگاه عملیات برش مقوا را عهده‌دار بوده و با توجه به دستور طراحی و برنامه‌ریزی عملیات برش را انجام می‌دهد. سرعت این دستگاه بالا بوده ( 3000 ورق در ساعت ) و دقت آن حدود 1/5 میلی‌متر است. عملیات برش مقواهای رول با عرض 60، 70، 80 و 100 سانتیمتر توسط این دستگاه صورت می‌گردد. این دستگاه طراح را در خصوص کاهش ضایعات ورق و نهایتاً قیمت تمام‌شده بسته بندی یاری می‌کند.

دقیق‌ترین دستگاه شیتر در دنیا توسط کارخانه‌های آمریکایی ساخته می‌شوند. در ایران حدود سه دستگاه شیتر آمریکایی با کارایی بالا وجود دارد.

2. ماشین چاپ

از دیگر ماشین‌های موردنیاز در تولید بسته بندی لمینت ماشین چاپ است. ماشین چاپ از نظر کارایی انواع مختلفی دارد که در این مقاله به توضیح یک نوع از ماشین چاپ که از سایر ماشین‌های چاپ کاربردی‌تر است اکتفا خواهیم نمود.
کشورهای پیشتاز در ساخت ماشین چاپ عبارت‌اند از:
1- امریکا
2- آلمان
3- ژاپن

ماشین چاپ موردبحث در این مقاله ماشین افست است که یکی از کاربردی‌ترین ماشین‌های چاپ در دنیا می‌باشد. در ایران ماشین چاپ‌های موجود معمولاً ساخت کشور آلمان و توسط کارخانه‌های HAYDELRBERG و MANROLAND می‌باشد البته اخیراً ماشین‌آلات ژاپنی هم توانسته‌اند وارد بازار ایران شوند که از آن جمله می‌توان به ماشین چاپ MITSOBISHI RISO اشاره کرد.

روش کارکرد ماشین چاپ

روش کارکرد این ماشین به‌صورت فیلم و زینک می‌باشد. بدین‌صورت که ابتدا طراح، موضوع موردنظر خود را توسط دست و یا کامپیوتر طراحی نموده و توسط دستگاه امیج سیتر به فیلم تبدیل می‌شود به‌طوری‌که به ازای هر رنگ یک فیلم تهیه می‌شود. در ایران به دلیل نوع ماشین چاپ از نظر تعداد رنگ معمولاً کارهای چاپی چهار رنگ و گاهی شش رنگ طراحی می‌شود.

سپس فیلم تهیه‌شده توسط دستگاه به زینک تبدیل شده و زینک جهت چاپ به چاپخانه ارسال می‌شود. تهیه فیلم و زینک در لیتوگرافی صورت می‌گیرد. زینک تهیه شده در لیتوگرافی بر روی ماشین چاپ بسته شده و عملیات چاپ مطابق زینک ارائه‌شده صورت می‌گیرد.

نوع طرح و روانشناسی رنگ‌ها به اپراتور چاپ کمک می‌کند تا بتواند چاپی گیرا و همه‌پسند در تولید بسته بندی لمینت ارائه دهد. ماشین چاپ نو و اپراتور ماهر در کیفیت و resolution چاپ بسیار مؤثر است. از عوامل دیگری که نباید نادیده گرفته شود کیفیت مرکب چاپ و PH آب مصرفی در چاپ است که تأثیر به سزایی در کیفیت چاپ بسته بندی لمینت دارد.

ورنی در چاپ

یکی از پروسه‌هایی که در چاپ از اهمیت بالایی برخوردار است ورنی است که موجب درخشش بیشتر چاپ شده و چاپ را در برابر امواج UV خورشید محافظت می‌کند. ورنی چاپ انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از: ورنی گرم، ورنی UV ، ورنی سرد و …. که در ایران ورنی سرد به دلیل قیمت پایین آن متداول‌تر است.

3. ماشین دایکات

انواع ماشین دایکات موجود در ایران عبارت‌اند از:
1- ماشین دایکات رفت و برگشتی
2- ماشین دایکات فکی
3- ماشین دایکات BOBEST

ماشین دایکات رفت و برگشتی برای جعبه‌های و تولید بسته بندی لمینت با ابعاد بالا کاربرد دارد و از نظر دقت و کیفیت در حد متوسط می‌باشد. ماشین دایکات فکی که در ایران از نوع چینی کپی‌برداری شده است از نظر دقت و کیفیت در حد خوب بوده و برای جعبه‌های با ابعاد متوسط کاربرد دارد. از نظر کار و آماده‌سازی از نوع دایکات رفت و برگشتی بهتر است و کیفیت تیغ آن تا حدود 10% از دایکات رفت و برگشتی بهتر است. در ایران به دایکات رفت و برگشتی اصطلاحاً دایکات پینگ‌پنگی اطلاق می‌شود.

نکاتی در مورد ماشین دایکات BOBEST

ماشین دایکات BOBEST بهترین نوع دایکات موجود در ایران است.از نظر کیفیت و کارایی در حد بسیار خوبی است این نوع ماشین دایکات ساخت کشور آلمان است که تعداد محدودی در ایران موجود می‌باشد. شرکت‌های ایرانی که این نوع ماشین دایکات استفاده می‌کنند عبارت‌اند از پاکسان، کارتن ایران، تولی پرس، مینو، بسته بندی پارس و …. که تعداد آن از 15 عدد تجاوز نمی‌کند.

نوع قالب مصرفی در ماشین دایکات از نوع قالب دو پوند و معمولاً از نوع تیغه سندو یک سوئد می‌باشد که این نوع قالب جهت ساخت جعبه‌های مقوایی بسته بندی لمینت کاربرد دارد ولی جهت عملیات ساخت کارتن سه لایه و پنج لایه در بسته بندی لمینت از قالب سه پوند استفاده می‌شود. ماشیندایکات برای ساخت جعبه مقوایی و کارتن بسته بندی لمینت یکسان بوده و فقط قالب آن متفاوت است.

قالب دو پوند برای جعبه‌های مقوایی و قالب سه پوند برای کارتن‌های سه لایه و پنج لایه مصرف دارند. لازم به توضیح است که این نوع دایکات ( BOBEST ) علاوه بر تولید بسته بندی لمینت جهت ساخت جعبه پلی‌اتیلن دار مورد مصرف جهت مایعات خصوصاً شیر مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال جعبه‌های پیورپک موجود در بازار ایران توسط این دستگاه دایکات می‌شود چون نفوذپذیری مایعات زیاد بوده لذا عملیات تیغه و تا حساس است. قالب ساخته شده برای این نوع جعبه بسیار دقیق بوده و این نوع قالب در خارج از کشور ساخته می‌شود.

4. ماشین لب چسب

ماشین لب چسب عملیات چسباندن لبه‌های کارتن و یا جعبه را به یکدیگر در بسته بندی لمینت عهده‌دار بوده و به عبارتی خط پایانی ساخت جعبه و یا کارتن بسته بندی لمینت محسوب می‌شود. از خصوصیات یک ماشین چسب خوب سرعت دقت بالا به همراه زمان آماده‌سازی کم می‌باشد. شناختن ماشین لب چسب برای طراح ضروری است زیرا اگر جعبه یا کارتنی طراحی شود ولی ماشین لب چسب قادر به چسباندن لبه‌های آن به هم نباشد کار باید دستی چسب زده شود که زمان بسیار زیادی را به خود اختصاص می‌دهد.

نهایتاً قیمت تمام‌شده بالا می‌رود. ماشین چسب‌های موجود در ایران معمولاً ساخت کارخانه‌های سوئدی بوده که دارای سرعت‌بالا ( حدوداً 30000 جعبه در هر شیفت کاری ) است. انواع دیگری از این ماشین‌ها در بازار و صنایع ایران موجود است که از خواص مختلفی برخوردارند.

روش لمینیشن در تولید بسته بندی لمینت

پس از توضیح در خصوص چاپ افست به بحث لمینیشن , تولید بسته بندی لمینت و علت به‌کارگیری این پروسه می‌پردازیم. به‌طورکلی علت ارائه روش لمینیشن و تولید بسته بندی لمینت ضعف چاپ روی کارتن و مقوا است. به عبارتی امکان ارائه و تولید کارتن با چاپ با کیفیت بالا بدون استفاده از روش بسته بندی لمینت میسر نیست.

یکی از عواملی که مشتری را به سمت کالا جذب می‌نماید چاپ روی کارتن یا ظرف مورداستفاده است به‌طوری‌که مشتری با اولین نگاه به بسته بندی یک کالا مجذوب چاپ و کیفیت چاپ بسته می‌شود. در ساخت کارتن امکان چاپ با کیفیت بالا میسر نبوده که این ضعف با ارائه روش بسته بندی لمینت از بین می‌رود.

بسته بندی لمینت در بسته بندی کالاهای خانگی

کالاهایی وجود دارند که فقط با روش بسته بندی کارتنی قابل‌عرضه به بازار هستند و به دلیل ضعف چاپ در کارتن، از جذابیت و فروش کالا کاسته شده بود. به‌عنوان‌مثال می‌توان لوازم‌خانگی ( جاروبرقی – پلوپز – مانیتور – تلویزیون و …. ) را نام برد. در یک دهه قبل شاید کارتن‌های وسایل خانگی فاقد کیفیت چاپ خوب و جذاب بود ولی امروزه کارتن‌های مورد مصرف در لوازم‌خانگی با چاپ با کیفیت بالا عرضه می‌شود که این امر منجر به افزایش فروش و سهم بازار کارخانه‌های این صنف شده است.

امروزه صنعت لمینیشن و تولید بسته بندی لمینت در صنایع قوطی سازی، پلاستیک، مقوا سازی و … به روش‌های مختلف و با هدف‌های مختلف کاربرد دارد. در روش لمینیشن کارتن ابتدا مقوای توپر که با چاپ افست و با کیفیت بالا چاپ شده توسط دستگاه لمینیشن بر روی سینگل فیس لمینه شده و از یک سیستم نقاله حرارتی عبور داده می‌شود. سپس به دستگاه دایکات و لب چسب زنی ارسال می‌گردد که در بالا در این خصوص توضیح داده شده است.

نتیجه‌گیری

اجرای یک بسته بندی مناسب و با کیفیت چاپ بالا علاوه بر اینکه کالا را محافظت می‌نماید منجر به رضایت مشتریان و افزایش فروش شرکت‌ها می‌شود و این روش یکی از بهترین روش‌های حفظ کالا تا مصرف نهائی است. با توجه به توضیحاتی که در مورد لمینیشن و بسته بندی لمینت داده شد امروزه شرکت‌های لوازم‌خانگی، خدمات پس از فروش، شرکت‌های تأمین‌کننده قطعات یدکی خودرو ( ایساکو، ساپکو یدک ، … خدمات پس از فروش با پیاده‌سازی سیستم لمینیشن در بسته بندی محصولات خود توانسته‌اند رشد چشم‌گیری در بازار کسب‌وکار و حفظ و نگهداری کالا به وجود آورند.

در پایان یادآور می‌گردد فروش محصولات خانگی و لوکس و قطعات یدکی خودرو کاملاً ارتباط مستقیم با نوع بسته بندی آن دارد. به‌طوری‌که لوکس بودن بسته بندی تأثیر مستقیم بر افزایش فروش محصولات دارد با افزایش استفاده از بسته بندی لمینت فروش افزایش و بالعکس با کاهش استفاده از بسته بندی لمینت فروش کاهش می‌یابد.